Jak przygotować skośny dach do krycia? Co zrobić przed układaniem dachówki lub blachy?
Przed ułożeniem pokrycia dachu skośnego - z dachówki lub blachy - trzeba go odpowiednio przygotować. Zależnie od wybranego materiału dobiera się warstwy poszycia i hydroizolacji. Aby pokrycie spełniało swoje zadanie, trzeba też zadbać o odpowiednie ocieplenie i wentylację dachu.
Spis treści
- Nachylenie dachu krytego dachówką lub blachą
- Przygotowanie dachu do krycia
- Ocieplenie i wentylacja dachu
- O czym jeszcze pamiętać przed wyborem pokrycia dachu?
Wykończenie dachu to symboliczne przejście z etapu surowego otwartego do surowego zamkniętego. Od tego momentu budynek jest zabezpieczony przed deszczem, śniegiem, słońcem i wiatrem. Pokrycie stanowi także istotny stylistyczny wyróżnik, który będzie współdecydował o charakterze domu.
Rodzaj materiału pokryciowego ustalany jest na etapie sporządzania projektu. Poza uwzględnieniem aspektów technicznych, m.in. stopnia skomplikowania połaci dachowej czy obciążeń konstrukcji, jakie niesie ze sobą dany sposób pokrycia dachu, architekt ma dużą dowolność wyboru, gdyż w naszym kraju nie ma jednej obowiązującej tradycyjnej metody wykańczania dachów. Tylko w pewnych regionach Polski (Mazury, Podkarpacie) przepisy narzucają rodzaj lub kolor pokrycia.
Nachylenie dachu krytego dachówką lub blachą
Na połacie dachów skośnych, czyli tych o kącie nachylenia powyżej 12%, najczęściej trafiają dachówki lub blachodachówka. Modna jest też wciąż blacha płaska: stalowa, aluminiowa lub szlachetniejsza – ze stopu cynkowo-tytanowego. Wszystkie wymienione materiały gwarantują dużą trwałość i szczelność. Nie należą też do szczególnie wymagających pod względem montażu.
Minimalne i maksymalne kąty nachylenia w zależności od typu pokrycia wynoszą:
- • 10–99° – dla dachówek ceramicznych i cementowych;
- • 9–90° – dla blachodachówki i blachy trapezowej;
- • 3–99° – dla blachy płaskiej;
- • 5–90° – dla blaszanych paneli do łączenia na rąbek.
Przygotowanie dachu do krycia
Dekarze pojawiają się na budowie wówczas, gdy cieśle zakończą już montaż konstrukcji więźby dachowej. Jeśli ta jest właściwie zbudowana i wypoziomowana, mogą zacząć od wykonania tzw. wstępnego krycia, czyli warstw hydroizolacji chroniących konstrukcję dachu i poddasze przed ewentualnym przeciekaniem w razie uszkodzenia pokrycia. Rodzaj wstępnego krycia często zależy od typu wybranego materiału wykończeniowego.
Pod blachę płaską, dostarczoną w rolkach lub arkuszach, nie wykonuje się wstępnego krycia. Wystarczy w odpowiednich odstępach prostopadle do krokwi przybić deski, które utworzą tzw. sztywne poszycie. Ewentualnie można zastosować membranę separacyjną o budowie strukturalnej. Sztywne poszycie z desek przybijanych gęściej lub z płyt drewnopochodnych wykonuje się także pod inne rodzaje pokryć omawianych w tym artykule, choć nie jest to niezbędne. Poszycie z pewnością usztywni dach i poprawi jego parametry akustyczne. Ułatwi też dekarzom bezpieczne chodzenie po nim.
Na tak przygotowanym podłożu układa się papę dachową lub specjalną, mocną membranę paroprzepuszczalną. Następnie dekarze przytwierdzają biegnące wzdłuż krokwi drewniane listwy – kontrłaty, a prostopadle do nich listwy – łaty, na których montuje się materiał pokryciowy. Z reguły jednak pod dachówki, blachę profilowaną, a także pod panele blaszane do łączenia na rąbek wykorzystuje się membranę wysokoparoprzepuszczalną, niewymagającą budowania sztywnego poszycia. Jest ona układana na krokwiach przed przybiciem kontrłat.
Ocieplenie i wentylacja dachu
Jeśli na poddaszu zaplanowano pomieszczenia mieszkalne, dach trzeba też ocieplić. Zazwyczaj prace te wykonuje się po ułożeniu pokrycia dachu. Materiał termoizolacyjny umieszczany jest od środka budynku, między krokwiami i pod nimi. Od bardzo dawna używa się do tego wełny mineralnej, a od ok.10 lat coraz chętniej wykorzystuje się w tym celu poliuretanową pianę otwartokomórkową, aplikowaną metodą natrysku.
Dach można też ocieplać od zewnątrz, jeszcze przed wykończaniem go dachówkami bądź blachą. Wówczas na krokwiach lub na sztywnym poszyciu układa się twarde płyty termoizolacyjne (np. z pianki PIR).
Mówiąc o ocieplaniu połaci, nie wolno pominąć kwestii ich wentylacji. W przypadku pokryć profilowanych mocowanych do łat dachowych przepływ powietrza odbywa się pod nimi, co umożliwiają wloty pozostawiane wzdłuż okapu i wyloty wzdłuż kalenicy dachowej, a proces ten wspomagają dachówki lub kominki wentylacyjne. Czasem konieczne jest wykonanie drugiej szczeliny wentylacyjnej między ociepleniem międzykrokwiowym a sztywnym poszyciem izolowanym papą lub między nim a niskoparoprzepuszczalną folią dachową.
O czym jeszcze pamiętać przed wyborem pokrycia dachu?
Wybierając materiał na pokrycie dachu domu, trzeba wziąć pod uwagę wiele czynników. Poza opisanymi właściwościami warto uwzględnić np. stopień skomplikowania dachu, który wpływa na szybkość i łatwość montażu, a także na koszty materiałów i wykonania oraz ilość odpadów.
Wiele dachówek i blach ogląda się przed zakupem jako pojedyncze egzemplarze. Aby uniknąć niespodzianek, dobrze jest obejrzeć gotowe dachy na zdjęciach, a jeszcze lepiej na istniejących budynkach – pora dnia, pogoda, a nawet odległość i kąt patrzenia na dach może wpływać na to, jak wygląda pokrycie.
Ważny aspekt stanowi również szacowanie kosztów pokrycia. Trzeba pamiętać, by uwzględnić nie tylko cenę podstawowych dachówek czy blach, lecz także elementów uzupełniających/ funkcyjnych, obróbek blacharskich i warstw wstępnego krycia.