Dofinansowania do budynków wielorodzinnych. Jakie dotacje dla wspólnot mieszkaniowych 2024?

W obliczu rosnących cen energii i konieczności dbania o środowisko naturalne, modernizacja budynków wielorodzinnych staje się coraz bardziej palącą potrzebą. Na szczęście, wspólnoty i spółdzielnie mieszkaniowe mogą skorzystać z licznych dofinansowań, które ułatwią im przeprowadzenie niezbędnych remontów. W tym artykule przedstawimy przegląd opcji dofinansowania m.in. w ramach Programu Termo i Programu Ciepłe Mieszkanie.

Spis treści

1. Dofinansowania dla wspólnot i spółdzielni mieszkaniowych – Program TERMO
2. Premia/grant termomodernizacyjny
3. Premia remontowa
4. Premia MZG na poprawę stanu technicznego mieszkaniowego zasobu gmin
5. Grant OZE
6. Dofinansowania dla wspólnot i spółdzielni mieszkaniowych: Program Ciepłe Mieszkanie i fundusze europejskie

Dofinansowania dla wspólnot i spółdzielni mieszkaniowych – Program TERMO

Program Termo ma na celu poprawę efektywności energetycznej budynków, zmniejszenie emisji gazów cieplarnianych i pyłów, a także poprawę komfortu życia mieszkańców. Fundusz jest zarządzany przez Bank Gospodarstwa Krajowego (BGK) i zasilany z budżetu państwa przez Ministerstwo Rozwoju i Technologii. Premie w Programie Termo udzielane są ze środków budżetowych, a granty – ze środków pochodzących z Krajowego Planu Odbudowy (KPO). 

W ramach Programu Termo właściciele i zarządcy budynków wielorodzinnych mogą skorzystać z następujących form wsparcia remontów i modernizacji:

• premia/grant termomodernizacyjny;
• premia remontowa;
• premia MZG – na poprawę stanu technicznego mieszkaniowego zasobu gmin;
• grant OZE.

Premia/grant termomodernizacyjny

Premia termomodernizacyjna z opcją grantu termomodernizacyjnego jest skierowana m.in. do wspólnot i spółdzielni mieszkaniowych, które planują przedsięwzięcia termomodernizacyjne. Przeznaczeniem środków jest spłata kredytu zaciągniętego przez inwestora na potrzeby realizacji projektu modernizacji. Przy czym, kwota kredytu ma stanowić min. 50% kosztów przedsięwzięcia termomodernizacyjnego. 

Premia termomodernizacyjna może wynosić:

• 26% kosztów przedsięwzięcia termomodernizacyjnego;
• 31% kosztów przedsięwzięcia termomodernizacyjnego wraz z OZE;
• dodatkowo wsparcie w wysokości 50% kosztów wzmocnienia budynków z tzw. „wielkiej płyty”. 

W przypadku kompleksowej termomodernizacji budynku wielorodzinnego, premia termomodernizacyjna może zostać zwiększona o grant termomodernizacyjny, czyli o dodatkowe środki wynoszące 10% kosztów netto inwestycji.

Warunkami uzyskania grantu termomodernizacyjnego są:

• spełnianie odpowiednich wymagań w zakresie izolacyjności cieplnej i oszczędności energii w wyniku zrealizowanej termomodernizacji;
• brak negatywnego wpływu na środowisko i spełnianie kryteriów horyzontalnych po wykonaniu termomodernizacji. 

Wnioski o przyznanie premii/grantu termomodernizacyjnego można składać do 30 czerwca 2026 r. w banku kredytującym. 

Premia remontowa

Dofinansowanie przedsięwzięć w ramach premii remontowej dostępne jest dla budynków wielorodzinnych, o ile ich użytkowanie rozpoczęto: 

• przynajmniej 40 lat przed datą złożenia wniosku lub
• przynajmniej 40 lat przed datą złożenia wniosku oraz: budynek należy do społecznej inicjatywy mieszkaniowej lub towarzystwa budownictwa społecznego, budynek wybudowano przy wykorzystaniu kredytu udzielonego przez BGK na podstawie wniosków o kredyt złożonych do dnia 30 września 2009 r. lub z wykorzystaniem finansowania zwrotnego w rozumieniu ustawy z dnia 26 października 1995 r. o społecznych formach rozwoju mieszkalnictwa. 

Wysokość dofinansowania w ramach premii remontowej wynosi 25% kosztów przedsięwzięcia remontowego. Przyznawane środki mają być przeznaczone na spłatę kredytu zaciągniętego przez inwestora (m.in. przez wspólnotę lub spółdzielnię mieszkaniową). Jednocześnie kwota kredytu musi wynosić min. 50% kosztów planowanego projektu, nie mniej niż wysokość premii. Wnioski można składać w banku kredytującym, który współpracuje z Bankiem Gospodarstwa Krajowego (BGK). 

Premia MZG na poprawę stanu technicznego mieszkaniowego zasobu gmin

Dofinansowanie w ramach MZG mogą otrzymać właściciele i zarządcy budynków mieszkalnych, których lokale wchodzą w skład mieszkaniowego zasobu gminy. Premia jest przeznaczona na sfinansowanie kosztów inwestycji polegających na wykonaniu termomodernizacji lub remontu w mieszkaniowym zasobie gminy. 

Wysokość dofinansowania wynosi 50% kosztów przedsięwzięcia, jeśli:

• przedmiotem jest budynek mieszkalny, w którym wszystkie lokale mieszkalne wchodzą w skład mieszkaniowego zasobu gminy;
• budynek, którego dotyczy przedsięwzięcie, znajduje się na obszarze, na którym obowiązują przepisy wydane na podstawie art. 96 ust. 1 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska;
• z audytu energetycznego lub remontowego wynika, że po zakończeniu projektu przegrody oraz wyposażenie techniczne budynku podlegające przebudowie będą spełniały wymagania minimalne dla budynków w zakresie oszczędności energii i izolacyjności cieplnej (na podstawie art. 7 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane). 

Przeczytaj także:

• Dofinansowanie do wymiany okien w bloku 2024. Jak mieszkańcy bloków mogą wymienić okna z dofinansowaniem?
• Jak zabezpieczyć windę podczas remontu? Co nam grozi za jej uszkodzenie?
• Dofinansowanie do prądu 2024 - dla kogo dodatek do prądu? Ile można dostać?

Wysokość dofinansowania wynosi 60% kosztów przedsięwzięcia, jeśli dodatkowo będzie spełniony następujący warunek:

• budynek jest wpisany do rejestru zabytków lub znajduje się na obszarze wpisanym do rejestru zabytków lub
• przedsięwzięcie stanowi przedsięwzięcie rewitalizacyjne opisane w gminnym programie rewitalizacji (art. 15 ust. 1 pkt 5 Ustawy z dnia 9 października 2005 r. o rewitalizacji).

Możliwe jest także podwyższenie premii MZG o grant. Jeżeli spełniony zostanie warunek o zakresie źródła ciepła lub źródła energii budynku, wówczas przysługuje grant na poprawę stanu technicznego mieszkaniowego zasobu gminy stanowiący 30% kosztów netto inwestycji. Warunek ten dotyczy wymiany źródła ciepła na źródła odnawialne, spełniające standardy niskoemisyjne lub wykorzystujące energię wytworzoną w wysokosprawnej kogeneracji. Grant obejmuje też wykonanie nowego przyłącza technicznego do scentralizowanego źródła ciepła. 

Wnioski o przyznanie dofinansowania należy składać razem z audytem energetycznym lub remontowym w BGK. 

Grant OZE

Ostatnią propozycją dla wspólnot i spółdzielni mieszkaniowych z Programu Termo jest grant OZE, czyli grant na zakup, montaż, budowę lub modernizację instalacji odnawialnego źródła energii (OZE). 

Dofinansowanie przysługuje, o ile zostaną spełnione poniższe warunki:

• przedsięwzięcie dotyczy zakupu, montażu, budowy nowej instalacji OZE lub modernizacji instalacji OZE, w wyniku której moc instalacji wzrośnie o min. 25%;
• instalacja OZE będzie wytwarzała energię dla potrzeby budynku będącego przedmiotem projektu;
• przedsięwzięcie OZE jeszcze nie zostało rozpoczęte;
• planowany projekt spełnia kryteria horyzontalne i nie wywiera negatywnego wpływu na środowisko.  

Grant OZE jest przeznaczony na dofinansowanie kosztów inwestycji i wynosi do 50% kosztów netto przedsięwzięcia. Wnioski o przyznanie dofinansowania można składać w BGK do 30 czerwca 2026 r. Do wniosku trzeba dołączyć dokumentację projektową instalacji oraz dokumenty potwierdzające umocowanie osób podpisujących wniosek do reprezentowania inwestora. 

Dofinansowania dla wspólnot i spółdzielni mieszkaniowych: Program Ciepłe Mieszkanie i fundusze europejskie

Program Ciepłe Mieszkanie to program dofinansowania termomodernizacji budynków mieszkalnych wielorodzinnych oraz wymiany źródeł ciepła. Celem programu jest poprawa efektywności energetycznej budynków, zmniejszenie emisji pyłów i gazów cieplarnianych, a także poprawa komfortu życia mieszkańców.

W poprzednich edycjach Program był skierowany m.in. do wspólnot mieszkaniowych, obejmujących 3–7 lokali bez względu na to, ile obejmują budynków. Jeśli chodzi o wysokość dofinansowania, na jakie mogły dotychczas liczyć wspólnoty mieszkaniowe w ramach Programu Ciepłe Mieszkanie było to do 60% faktycznie poniesionych kosztów kwalifikowanych przedsięwzięcia realizowanego przez beneficjenta końcowego, nie więcej niż od 150 000 do 375 000 zł w zależności od zakresu realizowanego przedsięwzięcia. 

Dwa nabory dla gmin w trybie ciągłym odbyły się:

• I nabór trwał od 21.07.2022 r. do 31.12.2022 r.
• II nabór trwał od 29.09.2023 r. do 31.01.2024 r.

Obecnie nie ma informacji o kolejnych naborach w ramach Programu Ciepłe Mieszkanie.

Możliwe są jednak kolejne nabory w przyszłości. Informacje o ewentualnych nowych naborach będą publikowane na stronach internetowych:

• Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej: https://czystepowietrze.gov.pl/inne-programy/cieple-mieszkanie;
• Ministerstwa Klimatu i Środowiska: https://www.gov.pl/web/klimat.

Spółdzielnie i wspólnoty mieszkaniowe mogą skorzystać też z szeregu programów dofinansowania z funduszy europejskich na różne cele związane z modernizacją i termomodernizacją budynków, poprawą efektywności energetycznej, a także wdrażaniem odnawialnych źródeł energii.

Informacji o dofinansowaniach z funduszy europejskich można szukać:

• na stronach internetowych wojewódzkich urzędów marszałkowskich;
• na stronie internetowej Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej: https://www.funduszeeuropejskie.gov.pl/strony/o-funduszach/fundusze-2021-2027/;
• na portalach informacyjnych o funduszach europejskich: np. https://www.funduszeeuropejskie.gov.pl/;
• poprzez firmy i organizacje, które oferują doradztwo w zakresie pozyskiwania funduszy europejskich.

inż. Marianna Leśniewicz